جستجو کردن
Close this search box.

الگوی خیابان کشی در شهرسازی اغلب شهرهای ایران بواسطه استفاده بهینه از نور خورشید به صورت شرقی-غربی می‌باشد و ساختمان‌ها در دو طرف گذرها احداث می‌شوند. همچنین با توجه به زاویه تابش نور در نیم کره شمالی زمین، ساختمان‌ها در قسمت شمالی زمین بنا می‌گردند. بنابراین طبق تعریف، به املاکی که ابتدا  وارد حیاط و سپس وارد ساختمان می‌شویم، شمالی و به املاکی که مستقیما وارد ساختمان می‌شویم و حیاط در جنوب ملک  قرار دارد، جنوبی گفته می‌شود. در این مقاله سعی شده است به تاثیر شمالی یا جنوبی بودن ملک بر کیفیت مواردی چون تامین پارکینگ، نورگیری و… پرداخته شود.

شمالی جنوبی بودن پلاک

  ۱- پارکینگ

پلاک های شمالی و جنوبی از لحاظ نحوه تامین پارکینگ نیز قابل مقایسه هستند. به عنوان مثال در پلاک‌های جنوبی زیر ۳۰۰ متر مربع عملا تامین پارکینگ با مسائل بیشتری نسبت به پلاک‌های شمالی مواجه است.

نکته: طبق طرح تفصیلی تهران در ملک جنوبی با عرض کمتر از ۱۰متر احداث رمپ جهت تامین پارکینگ در زیر­ زمین مجاز نیست.

۲- نور

املاک شمالی تنها از یک سمت (جنوب) نور مستقیم دریافت می‌کنند، اما با توجه به اینکه عرض گذر به عرض حیاط برای نورگیری اضافه می‌شود، نور دریافتی از لحاظ مرغوبیت در مقایسه با املاک جنوبی که از ۲ وجه نور دریافت می کنند قابل مقایسه می‌باشد. با این وجود مشخصا نمی‌توان درباره برتری املاک شمالی یا جنوبی از لحاظ نورگیری نظر مشخصی داد.

*احداث پنجره رو به ملک همسایه به هیچ­ وجه مجاز نیست، صرفا در صورتی مجاز است که در قالب نورگیر با ابعاد استاندارد باشد.

نورگیری املاک شمالی و جنوبی

۳-پیش آمدگی (کنسول)

طبق قانون شهرداری تهران، املاک جنوبی بر اساس ضوابط مشخص، مجاز به احداث کنسول روی گذر می‌باشند. مساحت پیش آمدگی‌های روی گذر (کنسول‌ها) در کنترل سطح اشغال کسر می‌گردد.

۴-سطح اشغال قابل احداث

املاک جنوبی بنای قابل احداث بیشتری نسبت به املاک شمالی دارند.

املاک شمالی با توجه به ضرورت استفاده از نورگیر در تامین نور ریزفضاها، بنای قابل احداث کمتری نسبت به املاک جنوبی دارند زیرا در املاک جنوبی در صورتی که نور اتاق‌ها، آشپزخانه‌ها و سالن، از گذر و حیاط تامین باشد، در صورت تایید شهرداری به ازای ۲ متر پیشروی مازاد %۶۰، می توان نورگیرها را حذف کرد و بنایی بیشتر از ۶۰ % احداث نمود.

۵-محوطه­ سازی

محوطه‌سازی در املاک شمالی مرغوب­تر است؛ چرا که در املاک شمالی، حیاط نقش ورودی را برای ساختمان ایفا می‌کند که می‌تواند بر انتخاب و فروش ملک تاثیر مثبت بگذارد، اما در املاک جنوبی حیاط در جنوب ساختمان می‌باشد.

۶-نما

با توجه به الزام نماسازی در ۲ وجه شمالی و جنوبی املاک جنوبی، هزینه نماسازی بیشتر می‌باشد.

سی دی کارگاه آموزشی جامع ضوابط معماری و شهرداری تهران
جهت اطلاع از سرفصل‌ها و خرید پکیج کلیک نمایید.