در بسیاری از موارد، اشتباه در نگارش متون قرارداد باعث بروز مشکلات جدی حقوقی می‌شود که معمولاً افراد بعد از مراجعه به دادگاه متوجه آن خواهند شد. برای مثال، گاهی شرطی که باید ماهیت تفاسخی داشته باشد، اشتباهاً به صورت فسخ نوشته می‌شود و همین موضوع باعث ابهام در تفسیر قرارداد توسط قاضی می‌شود. این خطاها ممکن است منافع شما را که انتظارش را داشتید، از بین ببرد. در این مطلب به تفاوت فسخ، منفسخ، تفاسخ و محل کاربرد هر کدام با مثال‌های ساده و کاربردی می‌پردازیم.
فسخ به معنای پایان دادن به قرارداد توسط یکی از طرفین یا حتی شخص ثالث دارای حق فسخ است. یعنی اگر یکی از طرفین طبق قرارداد حق فسخ داشته باشد، می‌تواند با اعلام رسمی به طرف مقابل، قرارداد را به صورت یک‌طرفه منحل کند. اگر این اعلام صورت نگیرد، فسخ نیز تحقق پیدا نمی‌کند.
در قرارداد مشارکت در ساخت معمولاً نوشته می‌شود:
«اگر به دلایلی خارج از قصور سازنده، اخذ مجوز ساخت طبق ماده … ممکن نباشد، مالکین حق فسخ خواهند داشت.»
در این حالت، اگر مالک بخواهد قرارداد را فسخ کند، کافی است با یک ابلاغیه رسمی این موضوع را به طرف مقابل اعلام نماید تا فسخ قطعی شود.
تفاسخ یا اقاله یعنی پایان دادن قرارداد به صورت توافقی و با اراده هر دو طرف معامله. برای اقاله لازم نیست حتماً بندی در قرارداد وجود داشته باشد؛ هر زمان که دو طرف رضایت داشته باشند، می‌توانند قرارداد را منحل کنند. اگر فقط یکی از طرفین بخواهد و دیگری موافق نباشد، اقاله قابل انجام نیست.
در متن قرارداد ذکر می‌شود:
«طرفین با توافق کامل، قرارداد مشارکت در ساخت را اقاله نمودند.»
در این حالت، هیچ‌کدام به تنهایی نمی‌توانند قرارداد را منحل کنند؛ باید هر دو موافق باشند.
منفسخ به معنای پایان یافتن قرارداد به طور خودکار و بدون دخالت یا اراده طرفین است. معمولاً این حالت زمانی رخ می‌دهد که شرایط خاصی (که قبلاً در قرارداد آمده) اتفاق بیفتد و همین باعث پایان قرارداد شود.
در قرارداد قید می‌شود:
«در صورتی که پیش‌فروش غیرمجاز توسط سازنده انجام شود، قرارداد به صورت خودبه‌خود منفسخ می‌گردد.»
در اینجا دیگر نیازی به اعلام طرفین یا ارسال ابلاغیه نیست؛ صرف رخ دادن آن اتفاق، قرارداد منفسخ می‌شود.
فسخ:
آقای محمدی با سازنده قرارداد مشارکت بسته و مقرر شده اگر تا ۶ ماه مجوز ساخت نگرفت، مالک حق فسخ دارد. محمدی پس از ۶ ماه با ارسال ابلاغیه، قرارداد را فسخ می‌کند.
تفاسخ:
مالک و سازنده پس از شروع پروژه به این نتیجه می‌رسند که همکاری برای هر دو مناسب نیست. با توافق و رضایت دو طرف، قرارداد را اقاله (تفاسخ) می‌کنند.
منفسخ:
در قرارداد قید شده: «در صورت عدم پرداخت سهم مالک تا تاریخ معین، قرارداد خودبه‌خود منفسخ خواهد شد.» پس از عبور از تاریخ مقرر، قرارداد بدون نیاز به اعلام طرفین، منحل می‌شود.
در نهایت، آشنایی با تفاوت فسخ منفسخ تفاسخ در قراردادها برای هر فردی که قصد انعقاد یا اجرای قرارداد به‌ویژه در حوزه مشارکت در ساخت را دارد، کاملاً ضروری است. درک صحیح این مفاهیم، کمک می‌کند تا از بروز اشتباهات حقوقی جلوگیری شود و حقوق طرفین به بهترین شکل حفظ گردد. اگر در تنظیم یا بررسی قرارداد خود ابهامی دارید، مشاوره با متخصصین حقوقی و فنی شرکت مهندسی تُکا می‌تواند راهگشا باشد.
برای تنظیم اصولی و بدون اشتباه متون قرارداد، از تجربه و مشاوره حقوقی تیم شرکت مهندسی تُکا بهره‌مند شوید تا از بروز مشکلات حقوقی آینده پیشگیری کنید.
درخواست مشاوره حقوقی
📞 02126150585
با پر کردن فرم زیر درخواست مشاوره شما برای ما ارسال خواهد شد و در اولین فرصت با شما تماس خواهیم گرفت.
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
شرکت فنی مهندسی تکا از سال 1387 فعالیت خود را در زمینه‌های مرتبط با ساختمان شروع کرده است. این شرکت دارای کادری مجرب از کارشناسان معماران و مهندسین ساختمان است. ما تلاش می‌کنیم تا بهترین خدمات، آموزش و مشاوره را در زمینه مشارکت در ساخت، سرمایه گذاری و ساخت پروژه‌های ساختمانی مدیریت پیمان و دیگر قراردادهای ملکی و … ارائه کنیم.
