در مسیر ساختوساز ملک، مالک یا سازنده باید ثابت کند که پروژه طبق قوانین پیش رفته و اگر تخلفی رخ داده، برای آن تعیین تکلیف کرده است. این مدارک به شما کمک میکند روند اداری و صدور مجوزها و اسناد را راحتتر طی کنید و اعتماد خریداران یا سرمایهگذاران پروژه را جلب کنید. در این مقاله، تمام گواهیها را دقیق بررسی میکنیم، کاربردشان را توضیح میدهیم، شرایط دریافتشان را مرور میکنیم و به نکات کاربردی برای صرفهجویی در زمان و هزینه اشاره میکنیم. اگر میخواهید برای ملک خود پایانکار بگیرید، مطالعه این راهنما برای شما ضروری است
در این مقاله شما با سه گواهی مهم آشنا میشوید که دریافتشان منجر به صدور پایانکار میشود:
- گواهی بلامانع ناحیه
- گواهی عدم خلاف
- گواهی بلامانع شهرسازی
گواهی عدم خلاف شهرداری چیست؟
شهرداری این گواهی را در میانه عملیات ساخت صادر میکند و نشان میدهد تا لحظه صدور این گواهی، ساختوساز پروژه شما مطابق پروانه و بدون تخلف انجام شده است.
عدم خلاف در شرایط زیر بیشترین کاربرد را دارد:
- تمدید اعتبار پروانه ساختمانی قبل از اتمام پروژه
- ارائه به دفترخانه برای پیشفروش رسمی واحدها
- ارائه به سرمایهگذار یا شریک جدید بهعنوان مدرک صحت کار
- ارائه به مالکین در قرارداد مشارکت در ساخت برای انتقال سند
اعتبار گواهی عدم خلاف:
۶ ماه از تاریخ صدور معتبر است و اگر عملیات ساخت طولانیتر شود، باید تمدید یا مجدد اخذ شود.
چرا عدم خلاف مهم است؟
داشتن گواهی عدم خلاف در میانه ساخت برای خریدار یا شریک پروژه این پیام را دارد:
- پروژه بدون تخلف و مطابق پروانه در حال پیشرفت است
- بعداً مشکلی بابت اضافه بنا یا مغایرت کاربری بهوجود نخواهد آمد
- احتمال توقف یا جریمههای سنگین نزدیک به صفر است
دریافت گواهی عدم خلاف، بهنوعی ثبت وضعیت «قانونی و مشخص» پروژه در هر مرحله از ساخت است. این گواهی نشان میدهد که ساختمان تا مقطع مشخصی (مثلاً تا پایان اسکلت یا سفتکاری) نهتنها خلافی ندارد، بلکه بدهی خاصی هم بابت عوارض شهرداری برای آن بخش وجود ندارد.
اهمیت این گواهی در این است که اگر در پروژه اضافه بنا، تغییر کاربری یا کمبود پارکینگ به وجود آمده باشد، باید در همان مرحله تعیین تکلیف و تسویه شود. در غیر این صورت، همه این تخلفات در زمان صدور پایانکار روی هم انباشته میشود و فرآیند اخذ پایانکار را طولانی، پرهزینه و بعضاً غیرممکن میکند.
به بیان ساده، گواهی عدم خلاف نهتنها تأیید میکند که پروژه در وضعیت قابلقبول شهرسازی قرار دارد، بلکه مسیر صدور پایانکار سریعتر، کمهزینهتر و قابلپیشبینیتر خواهد بود.
گواهی عدم خلاف در قرارداد مشارکت در ساخت
فرض کنید شما اسکلت و نازککاری پروژه را تکمیل کردهاید و حالا خریداران قصد دارند واحدها را پیشخرید کنند. اگر گواهی عدم خلاف را بگیرید و به دفترخانه و خریدار ارائه کنید، میتوانید شفافیت و اعتبار پروژه را ثابت کنید. در قرارداد مشارکت در ساخت نیز بهتر است مالک و سازنده توافق کنند که انتقال اسناد منوط به اخذ گواهی عدم خلاف باشد تا در آینده برای اخذ پایانکار مشکلی پیش نیاید.
به عنوان مثال، میتوانید طبق جدول زیر انتقال اسناد را با ذکر شرط اخذ گواهی عدم خلاف انجام دهید تا منافع شما حفظ شود.
میزان سهم مورد انتقال | زمان انتقال | گواهی مورد نیاز که باید توسط سازنده ارائه گردد |
0.4 دانگ مشاع از 6 دانگ | یک ماه پس از اخذ اتمام گود برداری | گزارش ناظر مبنی بر اتمام گودبرداری |
1 دانگ مشاع از 6 دانگ | یک ماه پس از اتمام نازک کاری/تحویل واحدهای نوساز | گزارش ناظر و گواهی عدم خلاف |
1 دانگ مشاع از 6 دانگ | یک ماه پس از اخذ صورت مجلس تفکیکی | صورت مجلس تفکیکی و پایان کار |
گواهی بلامانع شهرسازی چیست؟
این گواهی زمانی صادر میشود که تخلفی در ساختوساز رخ داده باشد و مالک آن را تعیینتکلیف کرده است؛ یعنی یا جریمه پرداخت شده یا اصلاح انجام شده است. در این مرحله شهرداری پس از رسیدگی رسمی، اعلام میکند “مانعی برای ادامه روند اداری یا تکمیل پروژه وجود ندارد.
کاربرد این گواهی مانند عدم خلاف در قرارداد مشارکت در ساخت و یا …. میباشد و البته موارد زیر:
- ادامه صدور پروانه نوسازی یا اضافه بنا
- رفع توقف کارگاه ساختمانی
- تکمیل مدارک پرونده در شهرداری
اعتبار گواهی بلامانع شهرسازی:
اعتبار این نوع از گواهی شهرسازی بسته به مورد است بدین معنا که صرفا مرتبط به همان تخلف تعیینتکلیفشده خواهد بود و نشانگر این موضوع است که معضل مطرح شده برطرف شده است و این گواهی نشاندهنده این تایید شهرداری در این مورد است.
علت نیاز به گواهی بلامانع شهرسازی چیست؟
در صورت وجود تخلف در پروسه ساخت، ناظر پروژه موظف است این موضوع را به صورت گزارش کتبی در پرونده پروژه بارگذاری کند. فرم ثبت این گزارش تخلف به شکل زیر است که در تصویر قابل مشاهده است.
نقش گواهی بلامانع در اعتمادسازی خریدار
اگر پروژه دچار تخلف شود، خریداران یا سرمایهگذاران درباره وضعیت حقوقی ملک دچار تردید میشوند. وقتی شهرداری گواهی بلامانع شهرسازی را صادر کند، شما به خریدار این پیام را میدهید که مشکل حل شده و پروژه از نظر شهرداری مانعی ندارد. این موضوع باعث اعتماد بیشتر خریدار و رفع نگرانی درباره محدودیتهای احتمالی آینده میشود.
مثال گواهی بلامانع
فرض کنید هنگام اجرای نما، یک پیشآمدگی اضافه ایجاد کردهاید و پروژه متوقف شده است. پس از اصلاح یا پرداخت جریمه، شهرداری گواهی بلامانع را صادر میکند و شما میتوانید پروژه را ادامه دهید یا مدارک لازم را برای پیشفروش یا جذب سرمایهگذار ارائه کنید.
گواهی بلامانع ناحیه چیست؟
این گواهی زمانی کاربرد دارد که تخلفات کوچک و موضعی (مانند جابهجایی جزئی پنجره یا اختلاف در رمپ پارکینگ) باعث دستور توقف کار توسط ناحیه شهرداری شده باشد.
پس از اصلاح موضوع، شهرداری منطقه گواهی بلامانع ناحیه صادر میکند و اجازه ادامه عملیات ساختمانی داده میشود.
کاربرد:
- رفع توقفهای موضعی پروژه
- تکمیل پرونده برای ادامه کار
- شفافسازی وضعیت اجرایی
اعتبار:
تنها مربوط به همان تخلف جزئی و محدود به همان مورد است.
اهمیت بلامانع ناحیه
این گواهی معمولاً در مدارک پروژه ضمیمه میشود و اگر بعداً نیاز به دریافت پایانکار یا عدم خلاف باشد، مشخص میکند تخلفات کوچک قبلاً برطرف شدهاند.
این موضوع هم برای شهرداری و هم برای خریدار واحدها اطمینانبخش است.
مثال کاربرد گواهی بلامانع ناحیه
فرض کنید هنگام اجرای پارکینگ، سطح رمپ کمی با نقشه مغایرت داشته باشد و کار متوقف شود. بعد از اصلاح رمپ، شهرداری ناحیه گواهی بلامانع را صادر میکند و شما پروژه را ادامه میدهید.
تفاوت گواهی عدم خلاف و گواهی بلامانع چیست؟
ویژگی | عدم خلاف | بلامانع شهرسازی | بلامانع ناحیه |
زمان صدور | در میانه ساخت بدون تخلف | پس از تعیینتکلیف تخلف اصلی | پس از اصلاح تخلف جزئی |
کاربرد | تمدید پروانه، پیشفروش | ادامه روند صدور مجوز | رفع توقف موضعی |
نقش در اعتماد خریدار | تأیید روند قانونی پروژه | اثبات رفع مشکل اصلی | نمایش دقت اجرایی پروژه |
اعتبار | ۶ ماه | محدود به همان موضوع | محدود به همان موضوع |
مصوبه اضافه بنا؛ چه بود و چرا اهمیت داشت؟
در تیر ۱۴۰۴، شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مصوبهای صادر کرد که برای مدت کوتاهی، شرایط صدور پایانکار برای ساختمانهای فاقد پروانه ساخت یا دارای تخلفات جزئی را تسهیل میکرد. مفاد کلیدی این مصوبه عبارت بودند از:
- امکان صدور پایانکار برای املاکی که بدون پروانه ساخته شدهاند، مشروط به رعایت ضوابط ایمنی، بهداشتی، شهرسازی و معماری؛
- ارائه درخواست رای اصلاحی ماده ۱۰۰ برای پروژههای نیمهتمام، در صورت انطباق با طرح تفصیلی جدید؛
- حذف الزام تشکیل پرونده ماده ۱۰۰ برای ساختمانهای قدیمی (ساختهشده پیش از سال ۱۳۹۴)؛
- صدور گواهی برای تخلفات جزئی بدون ارجاع به کمیسیون ماده ۱۰۰، در صورت رفع خلاف؛
- امکان افزایش حداکثر سطح اشغال طبقات همکف و زیرزمین تا ۲ متر بیشتر، با رعایت حقوق همسایگان.
هرچند اکنون این مصوبه لغو شده است، اما آشنایی با محتوای آن به شما کمک میکند درک بهتری از مسیرهای اداری و تغییرات مقررات داشته باشید.
جمعبندی نهایی
در مسیر قانونی و مطمئن ساختوساز، سه گواهی مهم نقش کلیدی ایفا میکنند:
- گواهی عدم خلاف برای تایید روند قانونی عملیات ساخت تا لحظه صدور
- گواهی بلامانع شهرسازی برای ادامه مسیر اداری پس از تعیینتکلیف تخلف
- گواهی بلامانع ناحیه برای رفع توقفهای موضعی در محل پروژه
درک تفاوتها و کاربردهای هر یک از این مدارک نهتنها به مالک در مسیر دریافت پایانکار کمک میکند، بلکه موجب اعتماد بیشتر سرمایهگذاران، خریداران پیشخریدار و حتی سازندگان در قراردادهای مشارکت خواهد شد.اگر تفاوتها و کاربردهای هر یک را بدانید، هم در مسیر دریافت پایانکار راحتتر پیش میروید و هم اعتماد سرمایهگذاران و خریداران را بیشتر جلب میکنید. با ارائه بهموقع این گواهیها، شما از هزینههای اضافی، توقفهای غیرضروری و مشکلات حقوقی دور میمانید و برای دریافت پایانکار نهایی مسیر شفافتری خواهید داشت.
خدمات تکا در حوزه پایانکار آپارتمانی
شرکت تکا با سابقه چندین ساله در حوزه امور مجوزها و گواهی های شهرداری امکان انجام امور زیر را به بهترین نحو دارد:
- وضعیت حقوقی ملک و سوابق آن را بررسی میکنیم.
- درخواستها را تهیه و مدارک لازم را گردآوری میکنیم.
- روند دریافت انواع گواهی (عدم خلاف و بلامانعها) را تا صدور نهایی پیگیری میکنیم.
این خدمات کمک میکند پروژه شما بدون تأخیر و با شفافیت کامل پیش برود.
مشاوران «تکا» در تمام مراحل از بررسی حقوقی پرونده تا دریافت گواهیهای موردنیاز، در کنار شما هستند.
📞 تماس با ما: 26150585-021
🔗 درخواست مشاوره رایگان
دوره حرفه ای ضوابط شهرسازی و شهرداری
ضوابط را نه تنها بیاموزید، بلکه متخصص آن شوید.
آگاهی از ضوابط به روز شهرداری برای شروع ساخت ملک و یا تنظیم قرارداد مشارکت در ساخت الزامی میباشد، چرا که تغییر ضوابط شهرداری، میتواند سرنوشت شهرداری را تغییر دهد. در این پکیج سعی شده تمام ضوابط و قواعد شهرداری برای ساخت و ساز را بیان کنیم. گاها یکسری از ضوابط و مصوبات شهرداری وجود دارد که در حال حاضر اجرایی نشدهاند و ضوابطی تغییر کرده است، که در این پکیج به آنها پرداختهایم.