آیا تا به حال به علت فورس ماژور با طرف مقابلتان در قرارداد مشارکت در ساخت به مشکل خوردهاید؟
ما در این مقاله یکی از مهمترین مادههایی که باید در قرارداد ذکر و پیشبینی شود را به شما آموزش میدهیم.
فورس ماژور
طرفین در مورد حوادث غیر قابل پیش بینی در صورتی که تاثیری بر انجام تعهدات طرفین داشته باشد مسئولیتی از بابت تاخیر نخواهند داشت و در مدت فورس ماژور، قرارداد به حالت تعلیق در آمده و ادامه عملیات اجرایی با توافق کتبی طرفین و حداکثر یک ماه از پایان وضعیت فورس ماژور خواهد بود.
اهمیت وجود این ماده در قرارداد های مشارکت در ساخت
فورس ماژور یکی از الزامات خارج از قراردادهاست به این معنی که حوادثی ممکن است رخ دهد که بر روند انجام تعهدات طرفین تاثیر گذاشته که قابل پیش بینی و اجتناب نبودهاند و همین امر موجب میشود تا طرفین در مدت فورس ماژور مسئول تاخیرات رخ داده نباشند. برای مثال هنگامی که زلزله رخ میدهد سازنده نمیتواند آن را پیش بینی کند و همچنین نمیتواند جلوی این حادثه را بگیرد به همین دلیل زلزله مورد جزو فورس ماژور به حساب میآید.
نکته حائز اهمیتی که طرفین به هنگام فورس ماژور میبایست به آن دقت کنند، این است که حتما پس از رخ دادن فورس ماژور آن را به طرف مقابل اطلاع دهند و از طرف مقابل در خصوص فورس ماژور تعهد کتبی بگیرند تا در آینده بابت تاخیرات به وجود آمده به اختلاف برخورد نخورند.
تشخیص ایجاد شدن شرایط فورس ماژور، نیز مسئله مهمی است. معمولا بین مالکین و سازنده در خصوص تشخیص آن اختلاف نظر پیش میآید که بهتر است در قرارداد، داور یا کارشناس متخصصی برای تشخیص وقوع فورس ماژور تعیین شود.
استثناهای ماده
گاهی اوقات ممکن است شخصی تعهد کند که با توجه به وجود شرایط خاص محیطی تعهدی را قبول میکند که در این صورت مشمول فورس ماژور نمیباشد و باید تعهد خود را طبق زمان بندی انجام دهد.
برای مثال ملکی در مجاور رودخانه قرار دارد هنگامی که سازنده در قرارداد بپذیرد که با وجود این مسئله پروژه را ادامه می دهد، نمی تواند در این خصوص اعلام فورس ماژور کند.
معمولا افراد شرایط فورس ماژور را با سخت شدن انجام کار اشتباه می گیرند.
برای تحقق فورس ماژور سه عامل باید وجود داشته باشد.
- حادثه خارجی باشد.
- غیر قابل پیش بینی باشد.
- اجتناب ناپذیر باشد.
اشتباهات رایجی که معمولا در قراردادهای مشارکت در ساخت در این خصوص رخ می دهد.
تعیین موارد غیر فورس ماژور به عنوان فورس ماژور از موارد رایج است مثلا عدهای تحریم را جزو فورس ماژور قید مینمایند که ممکن است تحریم بصورت عام بر پروژه تاثیری نگذارید. پس قید کردن آن لزومی ندارد.
باید شرایط و نحوه ادامه فعالیت بعد از شرایط فورس ماژور تعیین شود که در اغلب قرارداد های نوشته نمیشود. برای مثال سیل رخ میدهد و پروژه متوقف میشود ولی هنگام نوشتن قرارداد در خصوص ادامه پروژه پس از فورس ماژور شرایطی تعیین نمیشود، به همین دلیل پروژه تا انجام توافق جدید متوقف میشود.
اکثرا طرفین خود را در تشخیص وقوع شرایط فورس ماژور آگاه می دانند، اما تحقق و تشخیص آن نیاز به دانش حقوقی و فنی دارد.
برای اجتناب از پیش آمدن اختلاف باید فورس ماژور به صورت مکتوب به تایید طرفین برسد.