قرارداد مشارکت در ساخت فقط یک توافق ساده روی کاغذ نیست؛ بلکه سندی است که روابط مالی، حقوقی و حتی اعتماد طرفین را تعیین می‌کند. اگر این قرارداد بدون دقت و شفافیت تنظیم شود، کوچک‌ترین اختلاف می‌تواند به دعواهای طولانی‌مدت و خسارت‌های سنگین منجر شود. یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که باید به آن توجه ویژه داشته باشید، شرایط دقیق جبران خسارت‌هاست. در این مقاله، تلاش کرده‌ایم با زبانی ساده و همراه با مثال‌های واقعی، ۱۰ شرط کلیدی جبران خسارت را توضیح دهیم تا هنگام عقد قرارداد، با اطمینان بیشتری قدم بردارید.
اولین قدم برای پیشگیری از اختلاف، مشخص کردن مصادیق خسارت است. برای مثال، اگر سازنده متعهد باشد از برند مشخصی برای مصالح استفاده کند اما بعداً مواد ارزان‌تری جایگزین کند، این موضوع صراحتاً خسارت تلقی می‌شود. همچنین کاهش کیفیت ساخت، کاهش متراژ مفید آپارتمان، تأخیر در تحویل یا حتی نقض استانداردهای فنی همگی باید در متن قرارداد تعریف شوند. این شفاف‌سازی باعث می‌شود هیچ‌کدام از طرفین بعداً نتوانند به تفسیر شخصی متوسل شوند.
حتماً در قرارداد قید کنید که کارشناس رسمی دادگستری یا یک کارشناس منتخب طرفین مرجع تشخیص و ارزیابی خسارت باشد. تصور کنید مالک مدعی است کیفیت نما کمتر از حد توافق است و سازنده این موضوع را رد می‌کند؛ در چنین شرایطی، وجود یک مرجع بی‌طرف باعث می‌شود اختلاف سریع‌تر و عادلانه‌تر حل شود.
گاهی طرفین تصور می‌کنند اگر خسارتی پیش آمد، به‌طور خودکار پرداخت می‌شود، اما وقتی به مرحله اجرا می‌رسند، مشکلات زیادی پیش می‌آید. بهتر است به‌طور دقیق تعیین کنید خسارت‌ها چطور و در چه بازه زمانی پرداخت شوند. به‌عنوان مثال، اگر سازنده بابت تأخیر ملزم به پرداخت جریمه است، باید مشخص کنید این مبلغ به‌صورت نقدی پرداخت شود یا از سهم او از ملک کسر گردد. این شفافیت جلوی بسیاری از اختلافات را خواهد گرفت.
تعیین ضمانت‌های محکم برای اجرای تعهدات بسیار مهم است. شما می‌توانید در قرارداد ذکر کنید اگر طرف مقابل خسارت را جبران نکرد، حق ضبط چک یا ضمانت‌نامه بانکی وجود دارد. همچنین تعیین جریمه دیرکرد به ازای هر روز تأخیر در پرداخت خسارت، از متداول‌ترین ضمانت‌اجراهاست.
یکی از پرتکرارترین مشکلات پروژه‌های ساختمانی، تأخیر طولانی در تحویل ملک است. توصیه می‌کنیم عدد دقیق خسارت تأخیر را از ابتدا مشخص کنید. برای مثال، توافق شود بابت هر ماه تأخیر، مبلغی معین (مثلاً ۳۰ میلیون تومان) پرداخت شود. این شرط باعث می‌شود سازنده نسبت به زمان‌بندی حساسیت بیشتری داشته باشد.
تعیین سقف خسارت، تعهدات مالی را برای هر دو طرف قابل پیش‌بینی می‌کند. به‌عنوان نمونه، اگر ارزش کل پروژه ۵۰ میلیارد تومان باشد، می‌توانید سقف مسئولیت را معادل ۱۰ درصد ارزش پروژه تعیین کنید تا در صورت بروز مشکل، هر دو طرف بدانند حداکثر تعهد مالی چقدر خواهد بود.
در طول ساخت‌وساز، احتمال بروز حوادث متعدد وجود دارد؛ مثل ریزش بخشی از ساختمان یا آسیب به ملک‌های مجاور. در قرارداد قید کنید که سازنده ملزم به تهیه بیمه مسئولیت مدنی و بیمه حوادث کارگاهی است تا اگر حادثه‌ای رخ داد، خسارت از طریق بیمه جبران شود. این موضوع هم برای مالک و هم سازنده آرامش خاطر ایجاد می‌کند.
گاهی اتفاقاتی مثل زلزله، سیل یا تحریم‌های گسترده موجب توقف پروژه می‌شود. حتماً در قرارداد شرط فورس ماژور را درج کنید و تعریف کنید در این مواقع، تعهدات طرفین چگونه متوقف یا تعلیق می‌شود. این پیش‌بینی می‌تواند جلوی بروز دعوای طولانی بر سر وقایع غیرقابل‌پیش‌بینی را بگیرد.
قبل از شروع عملیات ساخت، بهتر است مالک تضمین‌های کافی مثل چک یا سفته معتبر دریافت کند. به‌عنوان مثال، اگر در اواسط پروژه سازنده دچار مشکل مالی شود و کار را رها کند، مالک می‌تواند از این تضمین برای جبران خسارت استفاده کند.
در قرارداد، تعیین یک روش شفاف برای حل اختلافات احتمالی اهمیت زیادی دارد. می‌توانید توافق کنید ابتدا داوری یک کارشناس حقوقی انجام شود و اگر اختلاف حل نشد، موضوع به مراجع قضایی ارجاع گردد. این رویه مشخص باعث تسریع رسیدگی به اختلافات می‌شود.
درست است که بستن قرارداد مشارکت در ساخت یک گام بزرگ و مهم است، اما توجه به همین شروط ساده می‌تواند شما را از بسیاری هزینه‌ها و اختلافات پرتنش نجات دهد. پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. پیش از امضای قرارداد، حتماً از یک مشاور حقوقی متخصص مشورت بگیرید.
اگر به‌دنبال تهیه یک قرارداد مشارکت در ساخت مطمئن و بدون ریسک هستید یا نیاز به راهنمایی درباره جبران خسارت‌های قراردادی دارید، همین حالا با مشاوران تکا تماس بگیرید یا از طریق لینک زیر درخواست مشاوره ثبت کنید:
با پر کردن فرم زیر درخواست مشاوره شما برای ما ارسال خواهد شد و در اولین فرصت با شما تماس خواهیم گرفت.
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
