طبق قانون پیش فروش مشارکت در ساخت طرفین توافق نمودند که دو طرف میتوانند صرفا پس از اتمام کامل اسکلت/سفتکاری/ نازک کاری ساختمان و با مسئولیت شخصی خود (طبق تقسیمنامه ماده …) به نحوی كه هیچگونه مسئولیتی برای طرف مقابل ایجاد ننماید، مشروط به رعایت و انجام مفاد ذکر شده در قرارداد مشارکت و حداكثر تا میزان … واحد از واحدهای متعلقه را با اخذ رضایت کتبی طرف مقابل پیشفروش نماید.
پیش فروش انجام شده رافع هیچ یك از تعهدات و مسئولیتهای قید شده در این قرارداد نمیباشد.
پیش خریداران نیز ضمن آگاهی از مفاد این قرارداد حق هیچگونه دخالتی را در اجرای پروژه نخواهد داشت.
لزوم پیش فروش مشارکت در ساخت
پیشفروش مشارکت در ساخت یکی از مواد قراردادهای مشارکت در ساخت است. اگر توجه کافی به مفاد و ضمانتهای آن نشود، میتواند برای طرفین بسیار خطر آفرین باشد. در واقع پیشفروش کننده با وارد کرد شخص ثالث به یک قرارداد مشارکت دو طرفه، قرارداد را از حالت عادی خارج میکند و ممکن است تبعاتی برای طرفین ایجاد نماید. [restrict]
موضوع دیگری که در خصوص ماده پیشفروش باید بدانیم این است که در سال 1389 قانون پیشفروش ساختمان مصوب گردید و آیین نامه اجرایی آن نیز در سال 1393 توسط هیئت وزیران تصویب شد.
در این قانون با اجباری نمودن ثبت قرارداد در دفاتر اسناد رسمی، وجود پروانه ساخت، تایید مهندس ناظر مبنی بر پایان عملیات پی، اجبار در تعیین اوصاف معامله (مساحت اعیانی، تعداد اتاق، شماره طبقه، شماره واحد، پارکینگ و انباری) مشخصات فنی و معماری، نحوه پرداخت اقساط، زمان تحویل و تنظیم سند رسمی، تعیین تکلیف راجع به خسارات، تضمینها، بیمه، تغییر قیمت، تغییر مشخصات مورد معامله و موارد الزامی دیگر، بنظر میآید که قانونگذاران سعی در کاهش مسائل مرتبط با قراردادهای پیشفروش با تنظیم یک قرارداد جامع نمودهاند.
شرایط فسخ قرارداد پیش فروش
در ارتباط با شرایط فسخ قرارداد و نحوه تعیین خسارت، قوانینی مشخص شده است.
- طبق ماده 23 قانون پیشفروش ساختمان، اشخاص نمیتوانند بدون تنظیم سند رسمی اقدام به پیشفروش نمایند و یا بدون اخذ مجوز اقدام به درج و انتشار آگهی نمایند وگرنه به حبس از نود و یك روز تا یكسال یا جزای نقدی به میزان دو تا چهار برابر وجوه و اموال دریافتی محكوم میشوند.
- در این قانون حق تنظیم قرارداد پیشفروش از مشاورین املاک سلب شده است . در صورت تخلف، برای بار اول پروانه ایشان یکسال و برای بار دوم دو سال تعلیق و در صورت تکرار پروانه ایشان باطل میگردد.
- پیشفروش ساختمان بدون تنظیم سند رسمی در ماده 18 قانون اجرایی ممنوع اعلام شده است. با افرادی که این قانون را نادیده میگیرند بدون شک برخورد خواهد شد. مشکل اینجاست که اگر قرارداد پیشفروشی بدون رعایت مفاد قانون پیشفروش، بصورت سند عادی یا توسط بنگاه املاک و یا … تنظیم گردد، نمیتوان صراحتا این قرارداد را باطل دانست. سالها از تنظیم این قانون می گذرد. با این وجود اقداماتی جهت اجرای آن صورت گرفته است. اما اکثر قراردادهای پیشفروش بصورت سند عادی و بدون رعایت قانون پیشفروش ساختمان تنظیم میگردد. و به هر حال بین طرفین لازماجراست. با توجه به این مسئله باید دقت کنیم که قرارداد پیشفروشی که ضمن قرارداد مشارکت در ساخت منعقد میگردد، خود پیچیدگیهای بیشتری خواهد داشت که حتما باید به مسائل آن توجه شود. پیشنهاد میشود جهت تنظیم قرارداد پیشفروش حتی بصورت سند عادی، از مفاد قانون پیشفروش در قرارداد نیز استفاده شود.
ویژگیهای قانون پیش فروش
قانون پیشفروش چند ویژگی اساسی دارد که در ادامه به مواردی از آن میپردازیم:
- این قانون سعی در کم کردن دعاوی پیشفروش دارد. پس برخلاف قوانین گذشته، در قانون با پیشبینی هیئت داوری اجباری، سعی در قضازدایی میشود.
- با توجه به عدم برابری دانش و اطلاعات در زمینه پیش فروش، این موضوع بهصورت یک قانون حمایتی برای پیش خریداران مشخص میشود. این موضوع کار را برای پیش فروشندگان نیز سخت کرده است.
- طبق قانون پیشفروش، شهرداریها مکلفاند هنگام صدور پروانه ساختمان برای هر واحد نیز شناسنامه فنی مستقل با ذكر مشخصات كامل و ملحقات و سایر حقوق با شماره مسلسل صادر و به متقاضی تسلیم نمایند.
پیش فروش مشارکت در ساخت به همراه نکات
نکته اول: اگر یکی از طرفین این حق را به طرف دیگر ندهد به منزله این نیست که دیگر شخص امکان پیشفروش نخواهد داشت! البته ممکن است طرفین پس از توافق مرتکب تخلف شوند. پس علاوه بر سلب و اسقاط این حق باید خسارت عدم انجام تعهد برای این ماده در بخش ضمانتها مشخص شود. برخی افراد ادعا مینمایند که تعیین خسارت برای پیشفروش به نوعی صدور مجوز برای این کار میباشد. لازم به ذکر است که همچین ادعایی اصلا صحیح نیست. همانطور که قانونگذار در بسیاری از جرائم، جزای نقدی تعیین مینماید و این امر را جهت بازدارندگی عمل مجرمانه انجام میدهد و به منزله مجوز انجام جرم نیست.
نکته دوم: در پروژههای نیمه کاره تشخیص اینکه سازنده قبلی چه تعداد از واحدها را تحت چه شرایطی پیشفروش کرده است مشکل است و به همین دلیل تنظیم قرارداد برای ساختمانهای نیمه کاره بسیار دشوارتر از قراردادهای عادی میباشد.
اشتباهات رایج پیش فروش مشارکت در ساخت
- طرفین تصور میکنند در صورت عدم ذکر و توضیح این ماده، این حق را به طرف دیگر ندادهاند و این صحیح نیست.
- گاهی طرفین این ماده را بسیار سختگیرانه نگارش میکنند. مثلا ذکر میکنند که سازنده حق فروش یا پیشفروش واحدهای خود را تحت هیچ عنوان نخواهد داشت. ممکن است از منظر حقوقی برخی تفسیر نماید که این سلب کلی حق میباشد و خلاف قانون و باطل است. اما بنظر میآید با توجه به ماهیت پیشفروش که خود مقطعی است، این کار سلب حق کلی نمیباشد.
- در بعضی قراردادهای پیش فروش، برای فروش تعدادی از واحدهای ساختمان محدودیت در نظر گرفته نمیشود. محدودیت پیشفروش همیشه باید وجود داشته باشد تا طرفین انگیزه اتمام تعهدات را داشته باشند.
برخی اوقات در قراردادهای مشارکت در ساخت به جای پیشبینی امکان فروش واحد یا متراژ، نوشته میشود که مثلا سازنده حق پیشفروش 20% درصد از سهم خود را دارد. برخی درصدها، طرفین را دچار ابهام می کند. پس تا جای ممکن از نوشتن درصد خودداری کنید. [/restrict]