پارکینگ خیابانی یکی از چالش‌های اصلی شهرهای بزرگ است. انتخاب محل مناسب برای پارک، رعایت قوانین و استفاده صحیح از فضای عمومی، نقش مهمی در کاهش ترافیک و افزایش ایمنی ایفا می‌کند.
در طراحی نقشه‌های ساختمانی، تأمین تعداد پارکینگ یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در تعیین تعداد طبقات و واحدهای قابل ساخت و ارزش ملک می‌باشد. در صورتی که حد نصاب پارکینگ تأمین نشود، ممکن است شهرداری اجازه ساخت طبقات بالاتر یا واحدهای بیشتر را صادر نکند.
برای درک بهتر مفهوم پارکینگ خیابانی، ابتدا باید انواع رایج پارکینگ در معماری را بشناسیم. هرکدام از این انواع، بر اساس موقعیت، شیوه دسترسی، و شرایط فنی دارای کاربردهای متفاوتی هستند.
یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های نوسازی و ارزش‌گذاری ملک، تأمین پارکینگ می‌باشد.
تأمین پارکینگ فقط یک الزام شهرداری نیست، بلکه مستقیماً بر ارزش اقتصادی ملک اثر می‌گذارد. ملکی که تعداد پارکینگ قانونی و مستقل دارد، هم در زمان صدور جواز با محدودیت مواجه نمی‌شود، و هم در زمان فروش یا رهن، ارزش بالاتری در بازار دارد.
از طرفی، عدم تأمین پارکینگ می‌تواند منجر به کاهش تعداد طبقات مجاز یا عدم تأیید نقشه توسط شهرداری شود.
پارکینگ در معماری به فضایی اختصاصی گفته می‌شود که برای توقف و نگهداری موقت خودرو در نظر گرفته می‌شود و بخشی از الزامات طراحی ساختمان‌ها، به‌ویژه در کاربری‌های مسکونی، تجاری و اداری است. در ادامه به توضیح انواع پارکینگ می‌پردازیم:
ضوابط پارکینگ خیابانی با دیگر پارکینگ ها متفاوت است.
به پارکینگی که مکان مشخصی ندارد و اکثرا کنار فضا‌هایی مانند راه پله و آسانسور، اتاق تاسیسات، انباری و … قرار می‌گیرد، پارکینگ خیابانی می‌گویند.
پارکینگی با فضای مشخص و دسترسی کامل برای مانور خودرو، ابعاد استاندارد (۲.۵×۵ متر یا بیشتر)، رایج ترین نوع پارکینگ
در تمام زیرپهنه‌ها، به ازای هر 20 واحد پارکینگ، می‌بایست یک واحد پارکینگ ویژه معلولین طراحی شود. این پارکینگ حداقل عرض 3.5 متر و طول 5 متر دارد تا فضای کافی برای پیاده‌سازی با ویلچر فراهم شود.
جانمایی این پارکینگ به‌گونه‌ای است که فقط با خارج شدن آن از محدوده پارکینگ، امکان تردد خودرویی که مزاحم آن بوده میسر خواهد بود! پارکینگ مزاحم باید یک‌به‌یک باشد.
در فضای باز حیاط یا محوطه ساختمان طراحی می‌شود.
استفاده از تجهیزات بالابر، ریلی یا آسانسوری برای افزایش ظرفیت پارک خودروها در فضای محدود (نیازمند تایید فنی خاص).
در نگاه اول، واژه‌ی «پارکینگ خیابانی» ممکن است شما را به یاد پارک خودرو در فضای خیابان بیندازد. اما این تصور کاملاً نادرست است.
در واقع، پارکینگ خیابانی به فضایی گفته می‌شود که مکان مشخص، مستقل و کاملاً تعریف‌شده‌ای در پلان ندارد و معمولاً در امتداد مسیر عبور خودروها یا کنار دیوارهای رمپ، راه‌پله، آسانسور یا اتاق تأسیسات جانمایی می‌شود.
دلیل این نام‌گذاری شباهت در نحوه‌ی پارک خودرو می‌باشد؛ به این معنا که خودرو در امتداد مسیر تردد و به‌صورت موازی پارک می‌شود، درست مانند پارک کردن دوبل در کنار خیابان.
این نوع پارکینگ بیشتر در زمین‌هایی با شرایط خاص و محدودیت فضایی کاربرد دارد. مثلاً:
در چنین حالاتی، پارکینگ خیابانی به‌عنوان راهکار جایگزین یا مکمل در نظر گرفته می‌شود.
بر اساس ضوابط شهرسازی، حداقل ابعاد قابل قبول برای پارکینگ خیابانی عبارت است از:
شروط دیگر جانمایی پارکینگ خیابانی:
شهرداری تنها در صورتی این نوع پارکینگ را تأیید می‌کند که شرایط زیر را دارا باشد:
در نتیجه، پارکینگ خیابانی بیشتر یک راه‌حل اضطراری برای شرایط خاص است و نه یک گزینه پیشنهادی اولیه.
در قراردادهای مشارکت در ساخت، پارکینگ یکی از عوامل کلیدی در تعیین سهم‌الشرکه طرفین است. ارزش هر واحد پارکینگ مستقل می‌تواند به‌طور مستقیم بر متراژ دریافتی مالک یا سازنده تأثیر بگذارد. در برخی مناطق شهری، وجود یا عدم وجود پارکینگ تا چند صد میلیون تومان اختلاف قیمت در هر واحد ایجاد می‌کند. بنابراین، هنگام تنظیم قرارداد مشارکت، مشخص بودن تعداد، موقعیت، و نوع پارکینگ (مستقل، مزاحم، خیابانی، معلول) اهمیت بالایی دارد.
از طرف دیگر، نوع پارکینگ نیز بر ارزش‌گذاری آن تأثیر مستقیم دارد. به‌عنوان مثال:
در بسیاری از پروژه‌ها، عدم پیش‌بینی دقیق پارکینگ یا اشتباه در نوع آن، منجر به اختلاف، بازنگری در سهم طرفین یا حتی توقف پروژه شده است.
تأمین پارکینگ، اگر به‌درستی درک نشود، می‌تواند پروژه‌ای سودآور را به پروژه‌ای شکست‌خورده تبدیل کند.
اگر می‌خواهید طراحی حرفه‌ای انجام دهید، تأیید نقشه بگیرید و از عدم تایید آن در شهرداری جلوگیری کنید، باید به ضوابط شهرسازی و معماری مسلط باشید.
برای اطلاعات بیشتر در زمینه ضوابط شهرداری و معماری می‌توانید پکیج جامع ضوابط شهرداری و معماری تکا را تهیه کنید:
پکیج جامع آموزش ضوابط شهرسازی و معماری
این پکیج جامع، شامل دو دوره مهم و کاربردی در زمینه شهرسازی و طراحی معماری است که به شما این امکان را می‌دهد تا با ضوابط و استانداردهای جاری شهرداری و نکات فنی معماری به طور کامل آشنا شوید.
جهت اطلاع از سر فصل‌ها و تهیه پکیج کلیک کنید.
اگر نیاز به مشاوره در طراحی نقشه یا تأیید پارکینگ توسط شهرداری دارید، تیم تخصصی تکا همراه شماست.
📞 تماس با ما: 26150585 -021
با پر کردن فرم زیر درخواست مشاوره شما برای ما ارسال خواهد شد و در اولین فرصت با شما تماس خواهیم گرفت.
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
شرکت فنی مهندسی تکا از سال 1387 فعالیت خود را در زمینه‌های مرتبط با ساختمان شروع کرده است. این شرکت دارای کادری مجرب از کارشناسان معماران و مهندسین ساختمان است. ما تلاش می‌کنیم تا بهترین خدمات، آموزش و مشاوره را در زمینه مشارکت در ساخت، سرمایه گذاری و ساخت پروژه‌های ساختمانی مدیریت پیمان و دیگر قراردادهای ملکی و … ارائه کنیم.
